CH-2018



Leeuwarden- Fryslân 2018 Culturele hoofdstad van Europa.

Zonder bijdrage van LF-2018 is het niet mogelijk een groot cultuurproject van de grond te krijgen.


Bindend water – Ferbinend wetter


Vanaf het begin van de twintigste eeuw was er een dagelijkse bootverbinding tussen Amsterdam en Lemmer. Vooral in de oorlogsjaren heeft deze verbinding een belangrijke rol gespeeld bij het transport van voedsel naar Amsterdam. In negentien negenenvijftig werd de boot uit de vaart genomen en verviel de rechtstreekse connectie tussen beide plaatsen.

Nu Leeuwarden in 2018 de culturele hoofdstad van Europa wordt, is het een mooie gelegenheid om in het kader daarvan die verbinding tussen Holland en Friesland fysiek en denkbeeldig te herstellen.
Kunstenaarscollectief INART, dat al vijf jaar geleid wordt door Ria Groenhof, organiseert een uitwisselingsprogramma tussen Friese kunstenaars en hun Amsterdamse collega's.
Zowel in Lemmer als in Amsterdam zullen grote kunstprojecten worden opgezet. Daarbij wordt gedacht aan bijzondere locaties in Lemmer en omgeving als het Wouda-gemaal, het voormalig postkantoor, authentieke winkelpanden en in Amsterdam aan unieke locaties als het Westerpark, het Westergasfabriek, het Stenen Hoofd, museum “Het Schip”.

Op diverse plekken worden de gasten met muziek, theater en poëzie onthaald.

Bij aankomst op Schiphol of het Centraal Station in Amsterdam kunnen de bezoekers direct al kennismaken met Friese kunst, vervolgens kunnen ze met een speciaal arrangement, via de A6 of bootverbinding via het IJsselmeer,   doorreizen naar de Poort van Fryslân, Lemmer en directe omgeving en van daaruit verschillende mogelijkheden biedt aan de bezoekers om vervolgens museum Joure te bezoeken, het Heerenveens museum en museum Belvédère, om door te reizen naar Drachten, een bezoek te brengen aan museum Drachten om vervolgens naar hun eindbestemming: de Culturele Hoofdstad Leeuwarden.

Zonder bijdrage van CH-2018 is het niet mogelijk een groot cultuurproject van de grond te krijgen.

Het is alweer meer dan twee jaar geleden dat we een start hebben gemaakt met een klein team om onze plannen voor een cultuurproject “Bindend Water” te organiseren. Daarna zijn er vele sessies geweest met de organisatie van CH-2018. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen.


1.            Maart 2015 hebben we het plan ingediend bij de directeur Ton van Dijk. Deze vond het een geweldig plan. Vervolgens hebben we geprobeerd een afspraak te maken met Sjoerd Bootsma. Hij stuurde ons door naar Royal Frisian, speciaal voor de grote projecten. Immie Jonkman en Tim Vermeulen waren echter sinds kort aangenomen bij CH-2018 en moesten zich nog inwerken. Pas in september 2015 konden we met hen een afspraak maken om ons cultuurproject te kunnen presenteren.

2.            Bezoek Royal Frisian. Immie Jonkman was zeer enthousiast en vroeg ons om het project verder te ontwikkelen en of het mogelijk is om het cultuurproject voor een langere periode dan vier zomerweken te organiseren, b.v. van april t/m september 2018. Tijdens de presentatie is er een kleine bijdrage toegezegd voor een realistische begroting en om het plan voor een langere periode te laten doorlopen.

3.            Vervolgens hebben we dit met de betrokken partijen besproken. We kwamen gezamenlijk tot de conclusie dat het cultuurproject georganiseerd kan worden van half juni t/m half september 2018. Dit plan hebben we naast ons uitgangspunt uitgewerkt.

4.            Voor het extra onderzoek inzake de tijdsuitbreiding van ons plan hebben we op 22 januari 2016 vele excuses mogen ontvangen. We hadden helaas nog steeds geen opdrachtbevestiging ontvangen, doordat er intern een klein misverstand was, waardoor het cultuurproject is blijven liggen. Ze “probeerden het volgende week rond te maken”. Vervolgens heeft het nog tot februari 2016 geduurd voor we een opdrachtbevestiging  ontvingen, zodat er een uitgewerkt plan met begroting van vier weken en van drie maanden werd ingediend.

5.            In april zouden we weer afspreken om de begroting te presenteren. Er is contact gezocht via de mail en vele 'herinneringen' volgden. Tenslotte konden we in mei een afspraak maken.

6.                  Begin april kregen de producenten van de 36 grote projecten van CH-2018 echter uitsluitsel over de vraag of hun projecten doorgaan en financieel gesteund worden. Vervolgens stelden we hierover vragen. De financiën voor de grote projecten waren inmiddels verdeeld, waarna  Immie Jonkman ons gerust stelde: “Er waren zeker nog wel potjes over voor ons cultuurproject Bindend Water”.

7.            Vervolgens had Immie Jonkman het idee opgevat om het project ook te laten meefinancieren uit de marketing-projectpot. Ons project behelst immers ook het naar Friesland brengen van cultuurtoeristen. Hiervoor hadden we de nodige informatie verstuurd naar mevrouw  Marije Jansen, hoofd Marketing en Communicatie. Zij had kort daarvoor een aanstelling gekregen binnen de organisatie van CH-2018. Na ontvangst door mevrouw Jansen, die zich overigens niet had voorbereid voor onze bespreking en vroeg of we een goede reis hadden gehad vanuit Amsterdam, werd ons  tijdens het gesprek al snel duidelijk dat zij haar budget in sociale media wilde steken en geen budget voor ons project beschikbaar wilde stellen.

8.                  Om een lang verhaal kort te houden kregen we tenslotte het volgende bericht van CH-2018 (Immie Jonkman). Het cultuurproject Bindend Water is een heel mooi ambitieus project, een ondersteunend cultuurproject om de mobiliteit naar Leeuwarden te bevorderen en om de bezoekers binnen te halen. Daarna werd ons meegedeeld dat CH-2018 ons financieel niet kon ondersteunen: “Ons Budget laat dat helaas niet toe”.


CH-2018 heeft ons lang aan het lijntje gehouden. Eind vorig jaar kregen we te horen dat het een heel mooi cultuurproject is, dat we “vooral door moeten gaan, maar wij kunnen helaas geen bijdrage leveren”.

Vervolgens hebben we een fondsenwerver in de arm genomen om te onderzoeken of het zonder bijdrage van CH-2018 mogelijk is om zo'n groot cultuurproject financieel te kunnen bekostigen.
Deze heeft voor ons de verschillende fondsen op een rij gezet en laten zien welke bedragen er maximaal binnengehaald kunnen worden. Dat betekent in de praktijk dat we maximaal een vijfde deel van de te maken kosten binnen zouden kunnen halen. Daarnaast zouden we via crowdfunding een gedeelte kunnen bekostigen. Daaruit bleek ook dat we voor het overige benodigde geld veelal uit dezelfde fondsen een bijdrage zouden moeten vragen waar CH-2018 ons al is voor geweest. De kans zou  groot zijn dat wij bij weigering vermoedelijk als motivatie zouden vernemen dat men al een forse bijdrage heeft gedaan aan cultuurprojecten van CH-2018.

Met onze vereniging hebben we de zaken op een rij gezet. Vanuit CH-2018 kunnen we geen financiële steun verwachten. Via onze fondsenwerver komen we tot de conclusie dat de verschillende fondsen niet toereikend zijn voor het benodigde geld voor het cultuurproject  Bindend Water. Conclusie: zonder financiële steun van CH-2018 is het niet mogelijk om dit grote  cultuurproject te organiseren.

Twee jaar lang heeft Bindend Water ons beziggehouden. We hebben veel goede contacten gelegd, maar uiteindelijk hebben we veel kosten moeten maken voor eigen risico.

We moeten helaas de conclusie trekken dat ons mooie cultuurproject Bindend Water geen doorgang zal vinden in de vorm zoals die bedacht is.




INART kunstcollectief


INART KUNSTCOLLECTIEF

Bindend water – Ferbinend wetter

Concept project Amsterdam – Lemmer in het kader van

Europese Culturele Hoofdstad Leeuwarden – Fryslân 2018


RAPPORTAGE   VOORONDERZOEK

Inleiding
In het onderstaande vindt u een kort overzicht van onze visie inzake ons project “Bindend Water”.
Kunstenaarscollectief INART, gevestigd in Lemmer, is vanwege het feit dat Leeuwarden in 2018 culturele hoofdstad van Europa wordt, van zins deze verbinding fysiek en denkbeeldig weer tot stand te brengen. Daarbij heeft het tot doel de provincie Fryslân voor een internationaal publiek op de kaart te zetten. Dit wordt mogelijk als er een uitwisseling van Friese en Amsterdamse kunstactiviteiten plaatsvindt die geografisch gezien in een ruimer kader geplaatst worden. Ons beoogde programma, waarbij kunstenaars, schrijvers, dichters en musici betrokken zijn, zal worden afgestemd op het hoofdprogramma van CH-2018.
Zo worden internationale bezoekers vanaf Schiphol via Amsterdam CS eerst artistiek geleid naar Friese projecten in Amsterdam, op het Museumplein verkrijgen bezoekers informatie over CH-2018 op een Skûtsje, vervolgens kan men een bezoek brengen aan het Westerpark, de Westergasfabriek, het Stenen Hoofd en  Museum Het Schip, waarna ze met een speciaal arrangement, via de A6 of bootverbinding via het IJsselmeer, kunnen doorreizen naar wat de 'Poort van Fryslân' genoemd wordt: Lemmer en directe omgeving, waar kunstprojecten in bijzondere locaties als het Woudagemaal, het voormalige postkantoor en authentieke winkelpanden worden tentoongesteld en optredens plaatsvinden. Daarbij zullen bestaande films over het Wouda-gemaal (door Rob Busquet) en de Jan Nieveen (door Pieter Verhoeff, in 1988 uitgezonden door de VPRO) worden vertoond.Vanuit Lemmer bieden wij de bezoekers verschillende mogelijkheden om vervolgens Museum Joure te bezoeken, het Heerenveens Museum en Museum Belvédère, om door te reizen naar Drachten met het doel een bezoek te brengen aan Museum Drachten, waarna de tocht naar de Friese hoofdstad wordt vervolgd.


Een van de beoogde uitwisselingsprojecten is de verspreiding in Amsterdam en de regio Lemmer van een speciale editie van de Amsterdamse Daklozenkrant, waarin de historische verbinding Amsterdam-Lemmer uitgebreid aan de orde komt. Inmiddels is hierover een vruchtbaar overleg geweest met Hans van Dalfsen, de hoofdredacteur van dit magazine. Ook zijn er verkennende gesprekken geweest met de gemeente Amsterdam (stadsdeel West) en met Paul Nieuwenhuizen, accountmanager cultuurpark Westergasfabriek en het Stenen Hoofd. Paul Nieuwenhuizen heeft eveneens zijn interesse getoond voor de uitwisseling.
We denken voorts aan wekelijkse vaartochten tussen Amsterdam en Lemmer, bijvoorbeeld met inschakeling van De Bruine Vloot.
Mogelijke kunstenaars die kunnen meedoen, vindt u in bijgevoegde lijst.
Mogelijke schrijvers die we hierbij betrekken zijn auteurs die een duidelijke band hebben met Fryslân en Nederland (zie bijgevoegde lijst)

Vooronderzoek

In dit vooronderzoek hebben we, zoals met u is afgesproken, de relatie centraal gesteld tussen Amsterdam, culturele hoofdstad van Nederland, en Leeuwarden, culturele hoofdstad van Europa. Het tot stand brengen van deze verbinding dient de culturele wereldburger ertoe te verleiden om naast het bezoeken van culturele hoogtepunten in Amsterdam, zoals het bezoeken van het Rijks-, Stedelijk en Van Gogh Museum, een uitstapje te nemen naar de culturele hoofdstad van Europa.
Hiertoe zetten we een materieel en immaterieel kunstproject op, enerzijds door uitwisseling van kunstenaars uit de omgeving Amsterdam met Friese kunstenaars, anderzijds door de bezoeker op creatieve, originele wijze te verplaatsen naar het Friese land.
In eerste aanleg lag het voor de hand  om dit project voor de duur van één maand te organiseren. De behoefte, door anderen aangegeven, ontstond echter om dit project vanaf de late lente tot de vroege herfst te organiseren. We hebben bekeken in hoeverre deze verlenging mogelijk is en menen dat die zeer wel haalbaar is. Voor de cultuurminnende toerist voor wie Amsterdam een must is, kan deze verbinding met Leeuwarden een waardevolle toegevoegde waarde hebben.
Voor dit onderzoek zijn we naast ons oorspronkelijk plan van één maand, voorlopig uitgegaan van een verlengde termijn van 3 maanden, half juni tot half september (week 25 t/m 37).


Voorlopige conclusies

Gelet op de soort en aard van de te organiseren activiteiten zijn de locaties op dit moment een belangrijk item. In onze eerste rondgang in Amsterdam langs voor ons project potentiële plaatsen  werden we meteen geconfronteerd met het feit dat de belangstelling voor culturele projecten groot is in onze landelijke culturele hoofdstad en dat de agenda’s van veel belangrijke locaties al jaren vooruit gepland zijn. Met name zijn er veel jaarlijks terugkerende activiteiten die het moeilijk maken om op één plaats aansluitende exposities of activiteiten te organiseren, wat ook de verlenging van de tijdsduur bemoeilijkt. In dat geval zal er noodzakelijkerwijs voor meerdere locaties moeten worden gekozen, waardoor we als bijkomend voordeel een gevarieerder programma kunnen aanbieden.
Grote sponsoren hebben belang bij goede commerciële locaties. Ook voor hen geldt dat ze ruim van te voren hun sponsorbudgetten moeten vaststellen voor de toekomst, waardoor er een  zekere haast is geboden. Willen we dit project goed opzetten, dan zullen we deze locaties medio 2016 moeten reserveren. Dit betekent vanuit organisatorisch oogpunt ook dat er al veel zaken op korte termijn geregeld dienen te worden (zie ook financieel overzicht).
Ook hebben we een voorzichtige inventarisatie uitgevoerd m.b.t. de mogelijkheden voor het verplaatsen van de bezoekers van Amsterdam naar Friesland. Naast onze wens om dit per boot uit te voeren kan dit ook per as plaatsvinden. De kracht en aantrekkingskracht van de activiteiten van de Friese projecten zijn van belang bij de uitvoering van het project, met name voor de touroperators die we in ons project willen betrekken, waardoor zij wellicht ertoe overgehaald kunnen worden enig risico te nemen. Het is dus voor ons project heel erg van belang hoe CH-2018 zich in de komende tijd gaat presenteren als Culturele hoofdstad van Europa.


Toelichting Budget raming

De budgetraming geeft in deze oriënterende fase een prognose weer van kosten die op basis van de huidige gegevens en uitgangspunten zijn opgesteld.
Alle in de begroting genoemde items zijn vastgesteld na inventarisatie of oriënterende gesprekken met locatiebeheerders, touroperators etc.

Verder is er nog geen rekening gehouden met het feit dat er b.v. aanbetalingen of bankgaranties moeten worden overlegd als zekerheidstelling voor de verschillende betrokken partijen. Hierdoor kan een verschuiving ontstaan ten aanzien van de beschikbare geldmiddelen in 2017. We hopen dit in een vervolgrapport nader te kunnen vaststellen.
Het spreekt voor zich dat we in het vervolgtraject in nauw overleg met CH-2018 de precieze uitgangspunten willen vaststellen voor de geplande activiteiten, zodat er geen overlappingen zullen ontstaan. Daarna kunnen de bedragen ook exacter worden vastgesteld.
In de bijlage vindt u twee ramingen voor de verschillende uitvoeringstermijnen. Naast de te verwachten budgetverschillen speelt de factor tijd een grote rol. Door het oprekken van de uitvoeringstermijn kunnen de kosten substantieel toenemen. Desondanks nodigt dit project ertoe uit dit toch te doen, daar het een perfecte uitbreiding vormt op de voorliggende plannen die in uitvoering worden gebracht in Friesland.
De mogelijk te verwachten inkomsten dienen nog nader vastgesteld te worden. Veel hangt daarbij ook af van de keuze van locaties en de claim van een zekere betrokkenheid.
Ook de kracht en aantrekkingskracht van de activiteiten van de Friese projecten zijn van belang bij de uitvoering van het project m.n. is dit van belang voor de touroperators.
Het plan kan alleen gerealiseerd worden als dit ook gedragen (lees gesubsidieerd) wordt door regionale en provinciale overheden zoals de gemeente Fryske Marren, de provincie Fryslân, gemeente Amsterdam en de provincie Noord Holland.
We hebben op basis van schattingen ook bedragen meegenomen van diverse fondsen, echter het is ons niet bekent of  CH- 2018 ook collectieve afspraken heeft gemaakt met fondsen zoals Prins Bernard fonds etc., zodat de bijdrage t.z.t. via CH- 2018 gaan lopen en niet rechtstreeks verworven dienen te worden. Ook hebben enige fondsen lange beslissingstrajecten waardoor voor ons niet op korte termijn duidelijkheid ontstaat over een mogelijke toekenning of de hoogte van een eventuele bijdrage.
In de begroting zijn ook de kosten opgenomen voor touroperators en musea. De musea willen graag thema's opnemen in hun exposities, zodat ook zij kunnen profiteren van de toestroom van cultuurliefhebbers. Hiervoor zijn ook kosten in de begroting beraamd.

Planning werkzaamheden

Zoals aangegeven moet er getracht worden om op zo kort mogelijke termijn de periode van het project vast te stellen met de bijbehorende activiteiten, zodat de locaties vastgelegd kunnen worden, waarna ook afspraken gemaakt kunnen worden met sponsoren.
Het ligt in onze bedoeling om in  Amsterdam een expo in te richten met een duidelijke Friese signatuur. Daarvoor moeten ook voor sponsoren interessante locaties te gebruiken zijn. Verder zijn in dit voortraject te verstrekken geldelijke middelen noodzakelijk om de eerste stappen in het proces te kunnen zetten.
Ook willen we graag onze visie inzake de planning en het beslissende traject met u in overleg vaststellen.

Promotie

Organisaties als VVV, de stichting Holland-Friesland, de gemeente De Fryske Marren, Amsterdams Uitburo, de plaatselijke middenstand, ondernemers en toeristische trekpleisters kunnen een rol bij de promotie spelen.


Initiatiefnemers

Dit project wordt voorbereid onder auspiciën van INART, waarin zitting hebben: Ria Groenhof (beeldend kunstenaar),  Job Degenaar (dichter-neerlandicus en voormalig bestuurslid van PEN Nederland), Gerard Smelt (architect).
Betrokken partijen:
Museum Joure, Iris Nutma (directeur) -  Museum Heerenveen, Linda Trip (directeur) -  Museum Belvédère, Han Steenbruggen (directeur) -  Museum Drachten, Paulo Martina (directeur) – Woudagemaal Lemmer, Hilda Boesjes (directeur), Michiel Zijlstra (Wetterskip Fryslân) – Gemeente de Fryske Marren, Durk Durksz (wethouder cultuur).
Gemeente Amsterdam, Paul Nieuwenhuizen (Accountmanager Westergasfabriek/Stenen Hoofd) - Maya Meijer-Bergmans (directeur Westergasfabriek) gebouwen - Museum “Het Schip” Alice Roegholt (directeur) - Robert Swart, grafisch vormgever – Joost Vermeulen, directeur Kunsttraject – Hans van Dalfsen, hoofdredacteur Z! Amsterdamse Straatkrant.




Geen opmerkingen:

Een reactie posten